NOWALIJKI

Po zimie czas zregenerować swoje organizmy i dostarczyć im witamin, które daje nam natura. Wraz z wiosną pojawiają się pierwsze młode warzywa – nowalijki, które swoimi soczystymi kolorami i zapachem zachęcają do ich schrupania. Czyż młode ziemniaczki z koperkiem lub sałata z rzodkiewką, szczypiorkiem i odrobiną kefiru nie smakuje wyśmienicie? Nowalijki dostarczają również niezbędnych minerałów i witamin oraz uzupełniają naszą dietę, a poza tym upiększają kolorystycznie nasze talerze.

Nowalijki są niezastąpione, a teraz mamy okazję cieszyć się ich zaletami. Na straganach jest ich mnóstwo i wprost nie wypada przejść obok nich obojętnie.

Najpopularniejsze nowalijki to rzodkiewka, sałata, zielony ogórek, szpinak, kalarepa

RZODKIEWKA - Jest niskokaloryczna, zawiera potas i wapń. Służy za doskonałą przegryzkę, a także dodatek do sałatek i twarożków.

SAŁATA - Obok klasycznej, dobrze znanej nam zielonej sałaty, na naszym rynku pojawiły się jej odmiany. Należą do nich:

• sałata dębowa - najczęściej używana do dekoracji, posiadająca ostrzejszy smak niż klasyczna, zwylke komponowana z sosem winegret i oliwą z oliwek
• sałata lodowa - podaje się ją z czarnymi oliwkami, pomidorami, białą cebulą, papryką lub serem fetą
• rucola - ma peprzowo-orzechowy smak, najlepsza jest z parmezanem, pomidorami i bazylią
• radicchio - można dodać do niej ocet balsamiczny, kawałki szynki, ser pleśniowy lub grillowanego kurczaka i świeże zioła

Zaletą wszelkiego rodzaju sałat jest ich niska kaloryczność oraz spora zawartość beta-karotenu.

ZIELONY OGÓREK - Jest niskokaloryczny, zawiera duże ilości wody, niewielkie ilości beta-karotenu i potasu. Można go podawać w formie surowej lub na gorąco. Ogórek szklarniowy, dominujący na straganach, w pierwszych dniach wiosny jest długi i smukły, u nasady zwężony i lekko wygięty. Ma łagodny smak.

SZPINAK - Zawiera dużą ilość wody oraz witamin, głównie witaminę C i beta-karoten. To także bogate źródło błonnika oraz kwasu foliowego. Jego dodatkową zaletą jest niskokaloryczność.

KALAREPA - Bogata w witaminę C, beta-karoten oraz takie składniki mineralne, jak wapń, fosfor i potas. Można ją jeść na surowo, faszerować, dodawać do potrawki z cielęciny, kurczaka, lub zapiekać.

Nowalijki w postaci ziół i przypraw takie jak szczypiorek, świeży, soczyście zielony koperek, natka pietruszki lub kiełki możemy również hodować w naszych domowych ogródkach - zielnikach.

SZCZYPIOREK – Szczypiorek zawiera cukry, białka, wapń, fosfor, żelazo, karoten, witaminę B _x, B₂, PP i C. W 100 g szczypiorku jest 75 mg witaminy C. Zawiera również olejek lotny ze związkami siarki, podobnie jak cebula. Olejkowi temu zawdzięcza szczypiorek swe właściwości smakowe i lecznicze. Szczypiorek pobudza apetyt i wzmacnia żołądek. Szczypiorek pachnie jak cebula i smak ma podobny do cebuli, ale trochę delikatniejszy i szlachetniejszy. Szczypiorek stał się ulubioną przyprawą właśnie dzięki swemu delikatnemu smakowi. Ma bardzo duże zastosowanie w kuchni. Można go dodawać wszędzie tam, gdzie stosuje się cebulę, np. do zupy fasolowej, grochowej, ziemniaczanej i rosołu, do sałatki ogórkowej, ziemniaczanej, francuskiej, mięsnej i mieszanej, do potraw z jaj, ryb, różnych zapiekanek, past, serów i twarożków, do sosów i marynat, do kanapek, zimnych przekąsek, wędlin, ziemniaków puree itp. Dzieciom posypujemy nim chleb z masłem lub ze smalcem. Mimo że szczypiorek ma delikatny smak, nie poleca się dodawać go do innych świeżych warzyw o charakterystycznym smaku, np. do młodego groszku, szparagów, młodej fasolki itp. Może bowiem zabić smak i aromat tych warzyw. Dzięki swemu delikatnemu, a zarazem pikantnemu smakowi jest stałą przyprawą potraw dietetycznych w lecie i w zimie. Szczypiorku nigdy nie należy gotować, ale świeżym, pokrojonym posypywać gotowe już potrawy.

KOPEREK - zawiera w sobie wiele cennych składników, takich jak: fosfor, wapń, żelazo, prowitaminę A, witaminy C, D, E, K, B1, B2, B6, B12, H, a także olejki lotne. Skutecznie przyspiesza trawienie, łagodzi skurcze żołądka, objawy kolki, biegunki i wymiotów. Działa również wiatropędnie, zapobiega nieprzyjemnemu zapachowi z ust, reguluje pracę nerek i uśmierza kaszel. Koper posiada także dobroczynne działanie w przypadku niedoboru pokarmu u matek karmiących piersią.

NATKA PIETRUSZKI - jest niezastąpionym ziołowym źródłem pierwiastków śladowych, zwłaszcza minerałów elektrolitycznych takich jak sód, potas, wapń oraz magnez. Zawiera duże ilości witaminy A, C oraz chlorofilin - naturalnych substancji odtruwających organizm. Natka pietruszki stosowana jest w leczeniu infekcji dróg moczowych, zatrzymania miesiączkowania, bolesnych menstruacji, niestrawności, wzdęć, zapalenia oskrzeli, alergii, artretyzmu, astmy, dysurii (trudności w oddawaniu moczu) oraz zapalenia nerek. Zapobiega powstawaniu nowotworów, dzięki wysokiej zawartości przeciwutleniaczy, takich jak monoterpeny, ftalidy, poliacetyleny. Wspomaga oczyszczanie organizmu z substancji rakotwórczych i neutralizowanie kancerogenów zawartych w dymie papierosowym. Posiada silne właściwości moczopędne. Hamuje proces odkładania się płytek miażdżycowych na ściankach naczyń krwionośnych, dzięki czemu chroni przed zakrzepicą.